Przy powstaniu jąkania pewną rolę mogą odgrywać negatywne wpływy środowiska społecznego, psychotraumy (zwłaszcza w sensie neurotyzacji w środowisku domowym i szkolnym, ewentualnie w grupach rówieśniczych, w pracy) itd. Odnośnie do funkcji środowiska społecznego w etiologiijąkania istnieją sprzeczne zdania.
Jedną z najbardziej znanych interpretacji powstania jąkania jest teoria diagnozogenna Johnsona (którą rozwinął w latach 30-ch XX wieku): w okresie rozwojowych, tj. normalnych niepłynności mowy dziecka (najczęściej około 3-go – 4-go roku życia), rodzice błędnie diagnozują dysfluencje jako jąkanie i starają się dziecko korygować, wyrażają niezadowolenie, zatroskanie itp. Dziecko reaguje na postawę rodziców staraniem o płynne mówienie, co z reguły powoduje pogorszenie mowy. Jąkanie jest więc tym, „czego się dziecko nauczyło w celu niejąkanie się”. Ta interpretacja na długo wywarła wpływ na podejście logopedów do jąkania w wieku przedszkolnym (oznacza, że wystarczy zmienić postawę rodziców i terapia właściwie nie jest potrzebna), a także na rodziców, którzy zaczęli być obwiniani o to, że spowodowali jąkanie. Jednak wraz z postępem badań coraz bardziej się potwierdziło, że w wieku przedszkolnym terapia odpowiednia do wieku jest efektywniejsza niż pasywne wyczekiwanie, czy po zmianie nieprawidłowych postaw rodziców zaniknie również jąkanie dziecka. Podniósł się także uzasadniony sprzeciw wobec obwiniania rodziców. Rozwiązania tej sprzeczności trzeba szukać w braku świadomości rodziców na temat niepłynności mówienia u dziecka w wieku przedszkolnym.
Jest dyskusyjne, czy jąkanie jest spowodowane niekorzystnym klimatem rodziny, czy nieodpowiednimi zachowaniami rodziny. Wśród kilkorga rodzeństwa, wychowanego w identycznych warunkach, zwykle zaczyna się jąkać tylko jedno, u którego niewątpliwie działają także inne przyczyny.
Czasem polemizuje się o kilkujęzyczności (dwujęzyczności) jako przyczynie jąkania. Jeżeli to umożliwiają mentalne i językowe możliwości dziecka, dwujęzyczne wychowywanie jest realizowane prawidłową, tzw. bezpośrednią metodą, dziecko jest realnie motywowane do komunikowania się, a środowisko nie wywiera nadmiernego nacisku na przyswojenie drugiego języka, dwujęzyczne wychowanie nie bywa przyczyną jąkania.
Źródło: [1]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz